อยากเป็นผู้บริหารสถานศึกษาต้องทำอย่างไร?

อยากเป็นผู้บริหารสถานศึกษาต้องทำอย่างไร?

งานวิชาการ

          ปัจจุบันกระแสการเรียนหลักสูตรการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการวิชาบริหารการศึกษา นับว่าเป็นที่แพร่หลายเป็นอย่างมาก เนื่องจากมีความสำคัญและจำเป็นต่อบุคคลที่ปฏิบัติหน้าที่ผิดชอบด้านการบริหารการศึกษาทุกระดับ สามารถตอบสนองความต้องการที่หลากหลายของผู้เรียน ทั้งในส่วนที่ต้องการใบประกอบวิชาชีพผู้บริหารตามเกณฑ์คุรุสภา ตลอดจนผู้ที่ต้องการปฏิบัติงานการบริหาร ทั้งในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ระดับอุดมศึกษา การอาชีวศึกษา และการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อีกทั้งการบริหารการศึกษายังเป็นทั้งศาสตร์และศิลป์ เป็นสิ่งที่บุคคลสามารถเรียนรู้ และฝึกฝนได้ ซึ่งจะทำให้มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับแนวคิด ทฤษฎี หลักการสำคัญของการบริหารการศึกษา ทั้งนี้ ผู้ที่สำเร็จการศึกษาในหลักสูตรนี้จะสามารถนำความรู้เพื่อไปเป็นผู้บริหารสถานศึกษา, ผู้บริหารการศึกษา, นักวิชาการ หรือนักการศึกษา ด้านการบริหารการศึกษา, นักวิชาด้านการบริหารการศึกษา, นักวิชาการอิสระ หรือประกอบอาชีพทางการศึกษาอื่นๆ ได้ สำหรับบทความนี้ผู้เขียนจะขอกล่าวถึงเฉพาะในส่วนของการเป็นผู้บริหารสถานศึกษา หรือผู้อำนวยการโรงเรียน หลายท่านคงพอจะทราบแล้วว่า การเป็นผู้อำนวยการโรงเรียนนั้น ต้องมีการปฏิบัติหน้าที่ในการบริหาร บังคับบัญชาพนักงานและบุคลากรทางการศึกษา บริหารกิจการของสถานศึกษา การวางแผนการปฏิบัติ การควบคุม กำกับ ดูแล เกี่ยวกับการบริหารงานวิชาการ งบประมาณ การบริหารบุคคล การบริหารงานทั่วไป ตลอดจนต้องมีความสัมพันธ์กับชุมชนและงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่ได้รับมอบหมาย แต่การที่จะก้าวไปสู่การเป็นผู้บริหารสถานศึกษา หรือผู้อำนวยการโรงเรียนนั้นมีขั้นตอนอย่างไร เรามาติดตามกันค่ะ

          เส้นทางการก้าวไปสู่การเป็นผู้บริหารสถานศึกษา หรือผู้อำนวยการโรงเรียน คือ แนวทางการ เข้าสู่ตำแหน่ง หรือการพัฒนาตนเองเพื่อเปลี่ยนแปลบทบาทจากครูผู้สอนไปสู่การเป็นผู้บริหารสถานศึกษา ซึ่งสิ่งสำคัญอันดับแรก คือ ต้องมีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพผู้บริหารสถานศึกษา โดยวิธีการได้มาซึ่ง “ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพผู้บริหารสถานศึกษา” ก็คือการเข้าเรียนหลักสูตร “บริการการศึกษา” ที่คุรุสภารับรอง และเมื่อสำเร็จการศึกษาแล้วทางมหาวิทยาลัยจะส่งรายชื่อผู้สำเร็จการศึกษาไปยังคุรุสภา ทั้งนี้ เมื่อทางคุรุสภาขึ้นสถานะว่า “ผ่าน” จึงสามารถดำเนินการขึ้นทะเบียนได้ทันที โดยต้องจัดเตรียมเอกสารในการยื่น
ขึ้นทะเบียน ดังนี้

          1. ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพครูที่ยังไม่หมดอายุ
          2. ทรานสคริปและใบปริญญา คุณวุฒิบริหารการศึกษานั้น
          3. ก.พ. 7 หรือสมุดประจำตัวครูที่มีข้อมูลเป็นปัจจุบัน ซึ่งจะต้องแสดงประสบการณ์สอนในตำแหน่งครู 5 ปี ขึ้นไป
          4. ถ้าต้องการย่นระยะเวลา (2 ปี) ให้แนบคำสั่งแต่งตั้งการเป็นหัวหน้างานหมวดสายวิชาการนั้น

ที่มา: สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา (ก.ค.ศ), 2563

เมื่อดำเนินการเรื่องใบอนุญาตประกอบวิชาชีพผู้บริหารสถานศึกษาเป็นที่เรียบร้อยแล้ว สิ่งที่ต้องดำเนินการในลำดับต่อไป คือ การสมัครเข้าสู่ตำแหน่งผู้บริหารสถานศึกษา หรือตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียน ซึ่งการสมัครเพื่อเข้าสู่ตำแหน่งดังกล่าวนั้น สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา (ก.ค.ศ) จะเป็นผู้กำหนดคุณสมบัติหลัก ดังนี้
          1. ต้องเป็นข้าราชการครูในสถานศึกษาของสังกัดที่ประกาศรับสมัครนั้น
          2. ต้องมีคุณสมบัติทั่วไปตาม มาตรา 30 แห่งพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. 2547
          3. มีคุณสมบัติเฉพาะสำหรับตำแหน่ง ข้อนี้สำนักงานศึกษาธิการจังหวัด (ศธจ.) แต่ละจังหวัดจะเป็นผู้กำหนด ยกตัวอย่างของสำนักงานศึกษาธิการจังหวัดกาญจนบุรี ดังข้อ 3.1-3.3
                   3.1 ครองตำแหน่งรองผู้อำนวยการสถานศึกษามาแล้วไม่น้อยกว่า 1 ปี หรือ
                   3.2 ครองตำแหน่งครู ที่มีวิทยาฐานะไม่ต่ำกว่าครูชำนาญการ
                   3.3 มีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพผู้บริหารสถานศึกษา ฯลฯ

สำหรับโรงเรียนเอกชนนั้นมีหลักที่เหมือนกัน คือ ต้องมีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพผู้บริหารสถานศึกษา แต่วิธีการเข้าสู่ตำแหน่งผู้บริหารสถานศึกษาเป็นเอกเทศโดยทางโรงเรียนจะเป็นผู้กำหนดการก้าวไปสู่ตำแหน่งผู้บริหารสถานศึกษา หรือผู้อำนวยการโรงเรียนอาจจะไม่ง่ายนัก แต่หากท่านมีความมุ่งมั่น เส้นชัยคงอยู่ไม่ไกลเกินเอื้อม...วิทยาเขตเชียงราย มหาวิทยาลัยพะเยา ในฐานะที่เป็นสถาบันการศึกษาที่เปิดสอนหลักสูตรการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษาขอส่งกำลังแรงใจสำหรับทุกท่านค่ะ
 

อ้างอิง

สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา. (2566). หลักเกณ์และวิธีการคัดเลือก

บุคคลเพื่อบรรจุและแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งรองผู้อำนวยการสถานศึกษาและผู้อำนวยการสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. สืบค้นเมื่อ 31 ตุลาคม 2566, จาก https://otepc.go.th/th/

ครูอาชีพดอทคอม. (2566). ผู้อำนวยการโรงเรียน. สืบค้นเมื่อ 31 ตุลาคม 2566, จาก https://www.kruachieve.com